شرح خبر:
گروه احزاب خبرگزاري فارس؛ امين صبحي و مريم عاقلي: بناي استكبار ستيزي انقلاب اسلامي از خيلي وقت قبل از پيروزي انقلاب و همزمان با اعتراض امام به لايحه كاپيتولاسيون و مصونيت قضائي آمريكاييها در آبان 43 گذاشته شده بود و 13 آبان سال 58 فقط آجر ديگري بر بناي حضرت روحالله گذاشته شد و دانشجويان خط امام اين فرزندان خلف روحالله به درستي به سمت اشغال سفارت آمريكا رفتند.
تنها يك روز بعد از اين اتفاق يعني روز 14 آبان سال 1358 دولت موقت به نخستوزيري بازرگان استعفا كرد و اين رخداد اولين و مهمترين پس لرزه تسخير لانه جاسوسي بود؛ اتفاقي كه تفكر بازرگان را به صورت رسمي در مقابل تفكر امام قرار داد و خط بنديهاي سياسي اوايل انقلاب از همان زمان به صورت جدي شروع شد.
استعفاي شتابزدۀ رئيس دولت موقت به اين اميد مطرح شد كه امام خميني واكنش نشان داده و دانشجويان را براي تخليۀ محل اشغال شده تحت فشار بگذارد؛ اما امام بلافاصله استعفا را پذيرفته و با عنوان «انقلاب دوم» از حركت انقلابي دانشجويان حمايت كردند.
بنابراين قطعا تسخير لانه جاسوسي يكي از نقاط عطف و اوج انقلاب اسلامي در كمتر از يكسال بعد از پيروزي انقلاب است؛ هرچند كه برخي انقلابيهاي سابق، به خاطر خستگي از اين راه پر فراز و نشيب از ملت ايران عذرخواهي كنند.
در اين گفتوگو جواد منصوري به بررسي مسائلي همچون بازخواني لايحه كاپيتولاسيون، استكبارستيزي ملت ايران، چرايي و تبعات تسخير لانه جاسوسي و پروژه آمريكا براي نفوذ پرداخت.
جواد منصوري يكي از اعضاي موسس سپاه پاسداران انقلاب اسلامي بود كه در حزب ملل اسلامي معروف به گروه 55 نفره عضويت داشت و به دليل فعاليتهاي سياسي نخستينبار در سال 1344 دستگير و به 6 سال زندان محكوم اما در سال 1348 آزاد شد، وي مبارزات خود در گروه حزب الله را ادامه داد و مجددا در سال 1351 دستگير و تا پيروزي انقلاب در زندان بود.
او از فروردين 1360 تا 1367 معاون آسيا و اقيانوسيه وزير امور خارجه بود. سپس در سال 1368 به عنوان سفير جمهوري اسلامي ايران به پاكستان رفت و تا سال 1372 در اين سمت بود.
جواد منصوري سال 1372 معاونت فرهنگي دانشگاه آزاد اسلامي به عهده گرفت و تا سال 1374 در اين سمت بود. وي همچنين از 1385 تا 1388 سفير ايران در پكن بود و چندي بعد در مركز اسناد انقلاب اسلامي مشغول به كار شد.
استعمار فرانو كه درواقع شرح ماهيت، تاريخچه، اهداف و عملكرد استكبار آمريكايي در كتاب آمريكا و خاورميانه به بررسي عملكرد آمريكا ميپردازد، در كتاب چالشهاي ايران و آمريكا كه مربوط به مشكلات دو كشور است و كتاب 25 سال حاكميت آمريكا بر ايران كتبي است كه بنده در اين زمينه نوشتهام، اما مجموعه كتابهاي من بيش 20 جلد كتاب است.
آنچه در ادامه ميآيد مشروح گفتوگوي خبرنگاران حوزه احزاب خبرگزاري فارس با جواد منصوري است:
فارس: باتوجه به اينكه ما سه واقعه مهم را در 13 آبان داريم، كه يكي از اتفاقات مهم پيش از پيروزي انقلاب تبعيد حضرت امام(ره) بود، چرا در آن زمان صرفاً امام(ه) به مسئله كاپيتولاسيون اعتراض كردند كه منجر به تبعيد ايشان هم شد.
منصوري: كودتاي 28 مرداد 1332 نقطه عطف و سرآغاز دوره جديد در رابطه با آمريكا بود و پس از اين تاريخ دولت آمريكا بهسرعت براي تسلط بر ايران تمام امكانات خود را بهكار گرفت بهگونهاي كه در دهه 30 قراردادها و مبالغ زيادي به عنوان كمك به ايران انجام شد و بخشهاي مختلف كشور تحت كنترل آنها درآمد تا در سال 1340 وقتي دولت اميني كه رسماً دستنشانده آمريكا بود، برنامههاي جديد آمريكا را در ايران بهاجرا درآورد كه داستان بسيار مفصلي در سالهاي 40 تا 42 پشت سر گذاشته شد تا آنكه به سال 43 و تبعيد حضرت امام(ره) رسيد.
آمريكا براي اينكه حاكميت كامل خود در ايران را تضمين كند، نياز داشت كه افراد آمريكايي در ايران آزادي مطلق داشته باشند و هيچگونه مسئله قضايي يا حقوقي و برخوردي با آنها از طرف دولت ايران وجود نداشته باشد، به عبارت ديگر آنها به دنبال نفي كامل حاكميت قضايي ايران بودند؛ البته يك دليل مهم اين نظر وقايع سال 42 و قيام مردم در پانزدهم خرداد بود، از اين رو دولت طرحي تحت عنوان مصونيت قضايي نيروهاي آمريكايي در ايران را مطرح كرد كه همان بحث كاپيتولاسيون يا نقض حاكميت قانوني است و به تعبيري كه خودشان ميگويند بحث قضاوت كنسولي است.
در تابستان سال 53 دولت منصور متن نامه سفارت آمريكا را در اين ارتباط به وزارت خارجه ميدهد و وزارت خارجه در بخش خارجي مورد بررسي قرار ميدهد و 3 اشكال اساسي به موضوع ميگيرد، اولين اشكال اين است كه اين درخواست با كنوانسيون وين در تضاد است و اگر ما به آمريكا اين امتياز را بدهيم، دولتهاي ديگر نيز مشابه همين درخواست را از ايران خواهند كرد و اين امتياز با ساير قوانين كشور در تعارض است، از اين روز وزير خارجه وقت نميتوانست اين نظر را به دولت منتقل كند،از اين رو فقط نظر بخش حقوقي وزارت خارجه را به همراه يك نامه تقديم دولت كرد و تصميمگيري در اين زمينه را برعهده آنها گذاشت.
*مخالفت نيمي از مجلس شاه با كاپيتولاسيون يك اتفاق تاريخي بود
نخستوزير وقت هم اين را عيناً به مجلس ميفرستد و ميگويد تصويب اين درخواست آمريكا از نظر دولت ايران بلامانع است. يكي از نكات ظريف تاريخي اين قضيه اين است كه به نسبت 71 موافق، 64 مخالف براي اين طرح در مجلس تصويب ميشود. اين قضيه در مجلس شاه كه نمايندگان به صورت دربست لوايح را تصويب ميكردند، يك استثنا بود.
به هر حال اين مصوبه تصويب شد و طرح اين موضوع و چگونگي تصويب آن محرمانه و مسكوت بود و مردم از آن خبر نداشتند تا اينكه توسط يكي از كارمندان مجلس موضوع به اطلاع امام(ره) ميرسد و امام(ره) نيز تعدادي از علما و مراجع را جمع كرده و موضوع را با آنها مطرح ميكند و آنها نيز يك بيانيه داده و با قضيه تصويب طرح كاپيتولاسيون در مجلس مخالفت ميكنند، اما امام(ره) به اين موضوع اكتفا نميكنند و در روز 4 آبان سال 1343 نيز مستقلاً يك سخنراني ميكند و به صورت قاطع عليه اين لايحه كه چگونه دولتمردان با آن كشور را فروختند افشاگري ميكند.
امام(ره) يك جملهاي در سخنان خود مطرح كردند كه بسيار جالب بود و اينكه فرمودند به ما مرتجع و بيسواد و آخوند مفتخور ميگويند، در حالي كه ما ميگوييم حيثيت و استقلال كشور را حفظ كنيد. بنابراين ما بيسواد و مفتخور هستيم يا شما كه اينگونه خودتان و كشور را ميفروشيد. اگر سگ آمريكايي را زير بگيريد محاكمه ميشويد، اما اگر يك آمريكايي ژنرال شما را بكشد، محاكمه نميشود. البته امام(ره) يك اعتراض بسيار شديدي هم به آمريكا و اسرائيل كردند و فرمودند اين برنامه مقدمهاي است كه آنها ميخواهند بر ايران سلطه كامل داشته باشند.
*درخواست آمريكا از شاه براي تبعيد امام
فردوست در كتاب خاطرات خود ميگويد در 12 آبان در دربار و به دعوت شاه يك ميهماني برگزار ميشد و ميگويد ديدم كه شاه و منصور بدون توجه به ميهمانان مشغول صحبت كردن هستند. ميگويد من نزد آنها رفتم كه ديدم حسنعلي منصور به شاه ميگويد؛ «آمريكاييها ميخواهند كه آقاي خميني به تركيه تبعيد شود و ما چارهاي جز پذيرش نداريم»، شاه بسيار ناراحت بود و گفت ما 15 خرداد كه ايشان را در داخل گرفتيم، اوضاع به هم ريخت و اگر ايشان به تركيه تبعيد كنيد، وضع بدتر ميشود، اما با اصرار بسيار شاه ميپذيرد و از اين رو در 13 آبان امام(ره)را از قم مستقيم به فرودگاه پايگاه يكم شكاري نيروي هوايي آوردند و به تركيه تبعيد كردند. نكته جالب اين است كه اين يكي از موارد نادر در دنياي سياست است كه تبعه يك كشور را به كشور ديگر تبعيد ميكنند، در صورتي كه اگر يك تبعه ايران در خارج از ايران اقدام كرده باشد توسط اينترپل وارد كشورش ميكنند تا در داخل كشور محاكمه شود، اما در مورد امام(ره) يك اقدام بيسابقه انجام دادند و آمريكا خواست نشان دهد كه در ايران آنها تصميمگيرنده هستند. آمريكا حتي نشان داد در تركيه هم حاكم است و نتوانست هيچگونه مخالفتي بكند. مشابه 15 خرداد ديگر اتفاقي نيفتاد، ولي مردم مبارزه آرام و غيرمستقيم و زيرزميني خود را عليه رژيم ادامه دادند تا مبارزه انقلابي به دهه 50 رسيد.
فارس: نقش ساير علما و روحانيون در اين اتفاق چگونه بود؟ چرا با نوعي سكوت در بين علما نسبت به تبعيد امام(ره) مواجه شديم؟
منصوري: با توجه به تجربهاي كه رژيم در غائله 15 خرداد داشت، اولاً با علما يك برخورد تهديدآميز كردند و آنها هم مدتي درسهايشان تعطيل بود، ولي در آن زمان حضرت امام(ره) يك فرد شاخصي بين علما در كل ايران بودند.
*سند سازمان CIA عليه امام از بيبيسي انگليس سر درآورد
فارس: با توجه به رويكردهاي ضد آمريكايي حضرت امام(ره) شبكه سلطنتي انگليس، بي بي سي اخيراً مدعي ارتباط و هماهنگي امام(ره) با سفارت آمريكا بود. چرا سعي داشتند اين خط را دنبال كنند؟
منصوري: يك طنزي هست كه از ملانصرالدين پرسيدند وسط دنيا كجاست و او هم گفت «همين جايي است كه من ايستادهام و اگر قبول نداريد برويد اندازه بگيريد»، داستان حرفهاي بي بي سي شبيه همين موضوع است.
ما به لحاظ ديني اين وظيفه را داريم كه وقتي فاسقي برايمان مطلبي آورد، نبايد ابتداً آن را بپذيريم و بايد تحقيق كنيم. چطور شد كه بعد از 36 سال اين اسناد درآمد و البته خود آن سندهاي ادعايي را هم نشان ندادند و چطور اين اسناد از سازمان CIA آمريكا درآمد و بعد انگليسيها آن را اعلام كردند؟ نكته بعد اين است كه چطور ممكن است امام(ره) از داخل زندان به رئيسجمهور آمريكا نامه بنويسد؟ در سال 43 كارتر سر كار نبود كه آنها مدعي شدهاند امام(ره) به او نامه نوشته است، بنابراين كلاً اخبار اين رسانهها شبههافكني و ايجاد ترديد نسبت به بحثهاي تاريخي است.
فارس: درباره مختصات استكبار آمريكايي كه براي نسل اول تا نسل چهارم انقلاب وجود دارد و همواره اين مسئله داراي موضوعيت بوده است، توضيح دهيد كه شما چه تعريفي از اين موضوع داريد.
منصوري: معمولاً ما در ارتباط با عملكرد قدرتهاي بزرگ بيشتر به اقدامات و معلولها ميپردازيم و كمتر به علتها توجه داريم، به عبارت ديگر ما جنايتها، بيقانونيها و بدعهديهاي آمريكا را موردتوجه قرار ميدهيم، اما كمتر توجه ميكنيم كه اساساً ماهيت نظام آنها چگونه است، غير از اقداماتي كه انجام ميدهند انتظار ديگري از آنها نخواهيم داشت. كساني كه به تعهد آمريكا و حقوقبشر و آزاديخواهي آمريكايي اعتقاد دارند، واقعاً ماهيت نظام آمريكا را نميشناسند.
يعني آمريكا از روزي كه شكل گرفت، بر اساس كشتار مردم بومي بوده و بردهداري آفريقاييها و استثمار از آنها رويكرد آمريكا بوده است و چه بلاهاي بسياري كه آنها در آمريكاي لاتين و مركزي به وجود آوردند تا تبديل به يك قدرت در قاره آمريكا شدند و وقتي به اين قدرت رسيدند، جنگ جهاني اول به وجود آمد و فرصتي شد كه بر اروپا و آسيا نفوذ پيدا كنند و وقتي كه جنگ جهاني دوم شد، رسماً تسلط خود را در آسيا و آفريقا به دست آوردند و استعمارگران اروپايي را كنار زدند.
*مدل استكبار آمريكا در قرن 21 استعمار رسانه و فرهنگ است
نكته اصلي اين است كه چپاول ثروتهاي ديگران و هر كاري كه براي سلطه نهايي لازم بود انجام دادند و در قرن 19، 20 و 21 به شكلهاي متفاوت بوده است. آمريكا در قرن نوزدهم استعمار رسمي و كلاسيك داشت و در قرن بيستم از طريق استعمار نو و غيرمستقيم و در قرن بيست و يكم استعمار رسانه و فرهنگ را در دستوركار خود قرار داد.
بنابراين ما نميتوانيم از آمريكا انتظاري غير از بيقانوني و جنايت داشته باشيم، عملكرد 200 سال گذشته آنها مؤيد اين رويكرد است و خودشان بهصراحت ميگويند اگر اين كار را نكنند نميتوانند بر دنيا حكومت كنند. رامسفلد از مسئولان آمريكايي رسماً گفت كه ما در دنيا نيازي به كشور دوست و همراه نداريم، بلكه ميخواهيم طوري رفتار كنيم كه دنيا از وحشت ترس ما تسليم شود. بنابراين چنين دولتي دليلي ندارد كه به هيچ قرارداد بينالمللي پايبند باشد.
فارس: اخيراً طبق همين صحبتي كه شما هم داشتيد، جان كري وزير امور خارجه آمريكا بسيار صريح اين تفكر آمريكا را بيان كرد و گفت مادامي كه جمهوري اسلامي از مقاومت و حزبالله لبنان حمايت كند، روابط بانكي با ايران بسيار سخت است. با اين وجود چرا برخي در داخل بيش از حد به آمريكا اعتماد دارند.
منصوري: اين موضوع دلايل متعددي دارد، برخي معتقدند آمريكا يك دولت متمدن آزاديخواه است كه به لحاظ اقتصادي بسيار پيشرفته است و نيازي هم به ما ندارد و دليلي ندارد كه بخواهد بر ما مسلط شود، اما برخي ديگر با نظام ديني مخالف هستند، اما توان مخالفت و رودررو شدن با نظام ديني را ندارند، لذا ميخواهند آمريكا را عليه اين نظام ديني به كار بگيرند و براي اينكار از مسئولان داخلي و افراد مؤثر نيز استفاده ميكنند، بنابراين آنها ميخواهند به نحوي پاي آمريكا را به ايران باز كنند تا سرانجام به سقوط نظام كمك كند. اين كار يا از طريق كودتاي فرهنگي و يا كودتاي سياسي و حتي كودتاي اقتصادي دنبال ميشود؛ دسته سوم نيز رسماً ميتواند عوامل آمريكا باشند و اين اصلاً عجيب نيست كه آنها افرادي را در داخل داشته باشند كه با القائات خود به سياستهاي آمريكا كمك كنند.
فارس: يعني همان مسئله نفوذ؟
منصوري: بله، همينطور است.
فارس: با توجه به آزاديهايي كه وجود دارد، اخيراً بعضي از اعضاي ناياك همراه با برخي مسئولان دو تابعيتي به داخل كشور بازگشتهاند.
منصوري: ما افراد متعددي را داريم كه عوامل رسمي خارجي در رسانهها و مطبوعات و حتي رياست جمهوري بودهاند و بعضاً نيز دستگير شدهاند، «حسين رسام» چه كسي بود؟ او يك ايراني بود كه در سفارت انگليس كار ميكرد و سالها حرفهاي دشمنان نظام را در رسانه مطرح ميكرد و در قضيه 88 نيز پرونده دارد و دهها نفر ديگر مانند او وجود دارند.
فارس: آقاي منصوري حال كه به اين بحث نفوذ و FATF اشاره شد؛ برخي معتقدند كه FATF حتي از كاپيتولاسيون هم بدتر است. اگر در اين زمينه مطالعهاي داشتيد بفرماييد كه چه ضررهايي ميتواند داشته باشد؟ و چرا ما دنبال اين هستيم كه خودمان را تغيير دهيم تا خواسته آنها اجابت شود؟
منصوري: مولوي شعري دارد كه ميگويد:«آنچه شيران را كند روبه مزاج؛ احتياج است احتياج است احتياج». وقتي كه به دليل ندانمكاريها، باندبازيها و بيقانونيها وضع كشور به جايي ميرسد كه مشكلات حادي پيدا ميشود،به عنوان يك حركت اضطراري و غيراصولي ضمن اينكه بخشي از منافع ملي را زير پا ميگذارند، حتي براي اينكه بتوانند كار خود را پيش ببرند، مباني و اصول اعتقادي را نيز براي حل مشكلات تهديد كننده زير پا ميگذارند.
*FATF و برجام راهي براي استيصال جمهوري اسلامي است
وقتي نتوانستيم وابستگيمان را به نفت از بين ببريم و توليد را به اندازه كافي افزايش دهيم و كيفيت زندگي مردم را ارتقا ببخشيم و دهها نتوانستيم ديگر، براي حلش چه كاري ميتوانيم بكنيم؟ به دامن آمريكا پناه ميبريم كه شايد مقداري از مشكلاتمان حل شود و اين در دنيا بيسابقه هم نيست. اتفاقا در سال 1372 شيمون پرز مدعي شد «بهترين راه سقوط جمهوري اسلامي از راه اقتصاد است زيرا كه اولا جمهوري اسلامي مديران اقتصادي خوبي ندارد و ثانياً آنها را به استيصال ميرسانيم و وقتي به استيصال رسيدند تسليم ما ميشوند». بنابراين تعجبي ندارد و اين FATF كه شما ميگوييد كه هيچ، برجام هم اينچنين است. فلذا مي بينيد كه چند دولت گذشته ما وراي حرفهايي كه زدهاند، در عمل هر كدام اقتصاد كشور را چند درجه پايين آوردند و اين چيزي جز نتيجه عملكرد نفوذي عوامل دشمن در دستگاههاي تصميمگيرنده ما نبود.
*صالحي گفت مطرحكنندگان FATF از برجام ناراحتند
منصوري: آقاي صالحي رئيس سازمان انرژي اتمي جزئيات اين قضيه را به من گفت كه همه اين مسائلي كه مطرح ميكنند ناشي از ناراحتي است كه از برجام دارند.
فارس: البته آقاي صالحي از موضع دولت چنين حرفي را زدهاند.
منصوري: من چنين فكري نميكنم چون ما با هم رفاقت داريم و در فضاي دوستانه چنين حرفي را به من زد.
*آمريكاييها ميگويند ما ايران را به سبك «پختن قورباغه» از بين ميبريم
فارس: رهبر انقلاب بحث برجام دو و سه را از مصاديق نفوذ ميدانند و اينكه ممكن است مقاومت و منطقه در اين فضا تحت تأثير قرار بگيرند و بخواهند به نوعي بحث مقاومت را نيز به مسلخ مذاكره ببرند، ارزيابيتان از اين مسئله چيست؟
منصوري: اول نكتهاي را متذكر شوم، غرب يعني اروپا، آمريكا و اسرائيل مطلقا نفوذ ايران در منطقه را تحمل نميكنند و به هر شكل و هر زماني باشد، در مقابل اين قضيه ميايستند. ثانيا آنها معمولا روششان اين است كه گام به گام و مرحله به مرحله اهداف خود را پيش ببرند.در مرحلهاي پيش رفتند و تصورشان اين بود كه ميتوانند همچنان كه بر سر قضيه هستهاي ما را به عقب نشاندند، فشارها ادامه پيدا كند تا بتوانند گام دوم كه برجام دو و گام سوم كه برجام سه است را پياده كنند. اين جزو برنامه آنهاست و ادامه هم ميدهند.
آنها اصطلاحي دارند كه ميگويند ما ايران را به سبك «پختن قورباغه» ميخوريم. در آمريكا و اروپا يكي از غذاهاي خيلي لوكس و گران قورباغه است. به اين شكل كه مهمانان سر ميز مينشينند و ظرفي را روي ميز ميگذارند و زيرش شعلهاي را روشن ميكنند، آب درون اين ظرف است و قورباغه را داخل اين ظرف مياندازند و قورباغهها بالا و پايين ميپرند. وقتي اين آب به تدريج گرم ميشود، اين قورباغهها هم ميميرند و هم پخته ميشوند و بعد كه خوب پخته شدند هر كسي يك قورباغه داخل ظرفش ميگذارد و ميخورد. ميگويند ما ميخواهيم ايران را به اين سبك شكستش دهيم چون قورباغهها حرارت نميفهمند و نميدانند كه ميميرند و پخته ميشوند، بايد ايران را نيز به سبك پختن قورباغه بخوريم. لذا در اين مرحله ميگويند فشار چند سال ادامه پيدا ميكند تا برجام دو آماده شود.
*آمريكا ميگويد دست از حزبالله برداريد تا سران منافقين را كَت بسته تحويلتان دهيم
فارس: و برجام دو نيز يعني بحث مقاومت.
منصوري: بحث كلي است. حال يكي از آنها مقاومت است و مرحله بعد اين است كه بگويند بايد اسلام را خط بزنيم. البته اكنون نيز پيغام ميدهند كه شما دست از مقاومت لبنان برداريد تا سران منافقين را كَت بسته تحويل شما بدهيم.
فارس: به نظر علت اين موضوع كه اخيرا حمايتهاي عربستان از منافقين پررنگ شده است، چيست؟
منصوري: اينكه شما ميبينيد اين روزها منافقين را پررنگ ميكنند، براي اين است كه فكر ميكنند ميتوانند چنين معاملهاي را مطرح كنند. البته طبيعتا امكان انجامش وجود ندارد ولي آنها ميخواهند بگويند كه ميارزد و ميشود رويش حساب باز كرد كه البته به حساب خودشان چنين فكرهايي ميكنند، آنها ميگويند بياييد حزبالله را با منافقين معامله كنيم.
فارس: معاون صدراعظم آلمان هم چنين خواستهاي داشت كه اسرائيل را به رسميت بشناسيد تا از آن طرف مشكلات برجام حل شود.
منصوري: اين يكي از پيشنهاداتشان است و پيشنهاد ديگرشان نيز اين است كه شما اسرائيل را به رسميت بشناسيد تا ما تحريمهاي اقتصادي را برداريم.
*در قضيه فلسطين از دولت روحاني موضع پررنگي نميبينيم
فارس: و دولت در اين چنين شرايطي آن طور كه بايد و شايد رفتار كرده است؟
منصوري: دولت يازدهم از ابتدايي كه آمده است تصورش اين است كه مشكلات اقتصادي كشور راه حلي جز تسليم در برابر غرب ندارد و بر اين اساس است كه ميبينيد در مورد خيلي از مسائلي كه بايد موضعگيري و ايفاي نقش كند و حركتي داشته باشد انجام نميدهد كه به اين موضعش لطمهاي وارد نشود. اگر ملاحظه كنيد ميبينيد كه براي مثال در قضيه فلسطين از دولت موضع پررنگي نميبينيم. ما حتي در قضيه سعوديها عليرغم صحبتهاي رئيسجمهور آمريكا كه صحبتهاي بسيار براندازانه و خطرناكي عليه ما بود، صحبت جدي از سوي دولت نميبينيم. علتش اين است كه ميخواهند مشكلات را به اين ترتيب حل كنند. البته اشتباهي بسيار بزرگ است. طبيعتا ما به رأي مردممان احترام گذاشتهايم كه اين دولت روي كار ميآيد ولي اقدامات اين دولت در حوزه عمل، با انقلاب اسلامي هماهنگي نداشته است.
*اگر به دولت باشد كه ميگويد اساساً 13 آبان برگزار نشود
فارس: و مصداقش هم اين است كه مشاور آقاي روحاني درخواست كرده بود كه پرچمهاي آمريكا آتش زده نشود. يعني اينها حتي به صورت نمادين هم حاضر نيستند كه اين اتفاق صورت بگيرد و ميخواستند 13 آبان به صورت كمرنگ برگزار شود.
منصوري: اگر به دولت باشد كه ميگويد اساساً 13 آبان برگزار نشود ولي نميتوانند به اين صراحت بگويند. شما عملكرد دستگاههاي مختلف را ميبينيد.
فارس: مثلا در راستاي حذف شعار مرگ بر آمريكا خاطره تعريف ميكنند.
منصوري: اگر عملكرد وزارت ارشاد را در چند سال گذشته ببينيد و تحليل جامعي روي آن بگذاريد خواهيد ديد كه اصلا با انقلاب اسلامي تطابقي ندارد.
*دولت و هاشمي ميخواهند «مرگ بر آمريكا» حذف شود
فارس: همزمان با شروع كار اين دولت بود كه آقاي هاشمي هم بحث حذف شعار مرگ بر آمريكا را مطرح ميكردند و ميگفتند امام با حذف اين شعار موافق بود.يعني اگر به خود دولت و آقاي هاشمي باشد اساساً ميخواهند اين تقابل حذف شود.
منصوري: قطعا همينطور است. آقاي هاشمي در دورهاي كه رئيسجمهور بود در اين بحث كه بايد در مقابل آمريكا كوتاه آمد و تسليم شد و به هر قيمتي رابطه برقرار كرد بسيار پافشاري ميكرد. حتي در جلسه شوراي امنيت ملي اين را تصويب كردند كه هيأتي براي برقراري رابطه با آمريكا انتخاب شود. اين مصوبه جهت تأييد نهايي وقتي به خدمت مقام معظم رهبري ميرود ايشان رد ميكنند.
*هاشمي به ولايتي با اين عنوان كه تو راي امام را عوض كردهاي به شدت حمله كرد
فارس: خود رهبر انقلاب نيز در ديدار دانشجويي به اين مسئله اشاره كردند.
منصوري: بله؛ چنين بحثي شده است ولي آن زمان طبقهبندي و محرمانه بود. حتي بعدها آقاي هاشمي آقاي ولايتي را به شدت مورد حمله قرار داد كه تو رفتهاي و رأي آقا را عوض كردهاي. چون آقاي ولايتي در آن دوره وزير خارجه بود و حرف هاشمي به ولايتي اين بود كه تو از اين نظر دفاع نكردهاي.
* سياستمداران ما يا آمريكا را نميشناسند و يا ميدانند و چيزي براي اثبات خود ميگويند
فارس: معمولا بايد از گذشته درس بگيريم و دولتمردان ما بايد به اين مسئله توجه كنند. نكتهاي كه وجود دارد اين است كه آقاي هاشمي ميگويد با آمريكا مذاكره برقرار شود ولي آقاي تاجزاده كه در دولت پس از آقاي هاشمي در وزارت كشور بود ميگفت موشكهاي آمريكا به سمت ايران نشانه رفته و دولت آقاي خاتمي نيز به سمت مذاكره و گفتوگوي تمدنها رفت؛ ولي ما محور شرارت شديم. يعني اگر همه اينها را نگاه ميكنيم ميبينيم كه آمريكا هدف و انگيزهاش از مذاكرات چيز ديگري است. چرا از اين اتفاقات درس نميگيريم؟ حتي آقاي احمدينژاد در آخر دولت دهم دنبال مذاكره با آمريكا بود.
منصوري: معمولا افراد و گروهها و دولتها سعي ميكنند به هر شكلي كه شده نظر خودشان را پيگيري و اثبات كنند و نظر ديگران را رد كنند ولو اينكه در اين بيان حرفهاي بسيار بياساسي زده شود. اين جمله كه موشكها به سمت ايران بود و در دولت آقاي خاتمي يك مرتبه موشكها جمع شد، نشان دهنده اين است كه واقعا سياستمداران ما يا آمريكا را نميشناسند و يا ميدانند و چيزي براي اثبات خودشان ميگويند.
*هر دولتي ميآيد، ميگويد من از دولت قبل ويرانه تحويل گرفتم
فارس: اين يعني وارونهنمايي.
منصوري: بله به دليل اينكه پاسخگو نيستند اين اتفاق مي افتد. در يكي از مصاحبههاي آقاي هاشمي يكي از خبرنگاران به او گفته بود بانك مركزي اعلام كرده تورم 17 درصد است و شما حقوق كارمندان را فقط 10 درصد بالا بردهايد. چه توضيحي داريد؟ بيدليل و بيمأخذ گفته بود بانك مركزي بيخود گفته است و تورم ما 11 درصد است و اين از تلويزيون پخش شد. رئيسجمهور كشور به صراحت از تلويزيون ميگويد بانك مركزي بيخود كرده است. وقتي دولتها اينطور برخورد ميكنند و كسي نيز نيست كه مؤاخذه كند، نتيجهاش اوضاعي مي شود كه ملاحظه ميكنيد. هر كسي ميآيد و ميگويد من از دولت قبل ويرانه تحويل گرفتم. همه دولتها مدعياند كه ما بهترين وضعيت را براي كشور اداره كردهايم ولي هيچكدام نميگويند بد عمل كرديم. آيا جايي سراغ داريد كه دولتي بگويد اشتباه كرديم و بد عمل كرديم؟ وقتي ميگوييد اوضاع و احوال مملكت چرا به اين شكل است، جواب نميدهند. مهمترين مشكل ما مسائل داخلي است ولي كسي جدي نميگيرد
فارس: نزديك شدن گروهك تروريستي به عربستان و پيوندشان چه دليلي دارد و اين ظهور و بروز چه پيامي ميتواند داشته باشد؟
منصوري: عربستان محور علني و منبع مالي همه جريانها در منطقه بر ضد جمهوري اسلامي شده است؛ اسرائيل هم اكنون خود را پشت عربستان سعودي مخفي ميكند و اين با هدف مقابله با حركت انقلاب اسلامي در منطقه صورت ميگيرد. طبيعي است كه با اين موقعيت، عربستان منافقين را به نوعي جزو نيروهاي خود قرار دهد و در كنار خود نگه دارد؛ ولي واقعيت اين است كه نميتواند از اين جريان به نفع خودش در ايران استفاده كند. ما اگر مشكلي برايمان پيش بيايد علت اصلياش مسائل داخلي است. نه منافقين، نه عربستان، نه اسرائيل و نه حتي آمريكا در اين حد نميتوانند بر ما اثر بگذارند و مهمترين مسئله مسائل داخلي است كه ميتواند به ما ضربه بزند. الان بزرگترين مصيبت كشور ما مسائل داخلي است و هيچ مقامي حاضر نيست اين مسئله را جدي بگيرد.
فارس: با توجه به وضعيتي كه در حال حاضر كشور فرانسه دارد و تروريستها راحت ميتوانند در آن كشور حضور داشته باشند و بهراحتي از تروريستها حمايت ميكنند، چگونه ميتوانند ايران را به اتهام همكاري با تروريست متهم كنند؟
منصوري: اين موضوع مسئله عادي در دنياست، زيرا قدرتهاي بزرگ بيان ميكنند كه به دليل داشتن سلاح، پول و تكنولوژي، ديگران به ما نياز دارند و هر كاري كه بخواهيم انجام ميدهيم كه در طول تاريخ هم اين وضعيت وجود داشته، مثلاً فرعون خطاب به مردم گفت كه موسي ميخواهد زمينهاي شما را تصرف كند، مبادا فريبش را بخوريد. اين يعني اينكه اين موضوع امري رايج در دنيا بوده است كه قدرتمندان براي تثبيت خودشان به هر كاري دست ميزنند. اگر شود به فريب، كشتن، آتش زدن، تخريب يا به هر شكل ممكني كه بتوانند نقشههايشان را اجرا كنند و محدوديتي براي خودشان قائل نيستند.
فارس: يكي از كتابهايي كه خودتان هم مطالعه كرديد، كتاب 25 سال حاكميت آمريكا در ايران است. حال با توجه به تسلطي كه به اين موضوع داريد و يكي از بحثهاي اصلي در باب آمريكا تسخير سفارتشان كه در سال 58 اتفاق افتاد و درباره تبعاتي كه اين اتفاق داشت، چه تحليلي داريد؟ زيرا برخي معتقدند اگر سفارت تسليم نميشد، ما سرنوشتي مانند مصر و ديگر كشورها داشتيم. با توجه به اينكه حضرت امام(ره) از آن به عنوان انقلاب دوم ياد كردند.
منصوري: جمهوري اسلامي در ابتداي تأسيس خود قصد اينكه با آمريكا قطع رابطه كند را نداشت و اين تصور وجود داشت كه آمريكاييها واقعيت را درك ميكنند و اين را بپذيرند با ايران رابطه عادي داشته باشند.
فارس: اين تصور از طرف امام خميني(ره) بود؟
منصوري: امام(ره) علني موضع تندي عليه آمريكا حداقل در ماههاي اول انقلاب نداشتند. البته قبل از انقلاب موضعگيري تندي داشتند، اما آمريكاييها از همان هفتههاي اول شروع به همكاري با تجزيهطلبان، گروههاي ضد انقلابي كردند و اعتراض به اينكه چرا شما سران رژيم گذشته را اعدام ميكنيد و بعداً شروع كردند به اينكه دوباره فعاليتهاي خودشان در ايران را از سر بگيرند و دولت موقت هم با آنها همكاري ميكرد، در اينجا بود كه ديگر ملت نميتوانست اين وضعيت را تحمل كند، يعني رسماً در امور داخلي ايران دخالت ميكردند، رسماً جمهوري اسلامي ايران را به نقض حقوق بشر متهم ميكردند و بعد جملهاي را از مقامات دولت موقت نقل كردند كه ميگفت ما بايد اقداماتي را براي جبران خسارتهاي آمريكا در جريان انقلاب بدهيم و اين ديگر براي ما قابل تأمل نبود، بهخصوص اينكه بعد از آنكه شاه وارد آمريكا شد عدهاي تصميم ميگيرند سفارت آمريكا را تسخير كنند به دليل اينكه مواضع انقلاب به دنيا گفته شود و شايد آمريكاييها دست از اين حركتهاي بدشان بردارند و قضايا بهگونهاي بسيار متفاوتتر از آنچه كه قبل از تصرف سفارت مطرح بود، سير كردند و آمريكاييها هم در آن مقطع هرگونه اقدامي كه عليه ايران ميتوانستند انجام دهند، عملي كردند و از آن زمان تاكنون ادامه دارد.
از جمله قطع رابطه با ايران كه اين يعني اين آمريكاييها بودند كه رابطهشان را با ايران قطع و جنگ تبليغاتي عليه ايران را شروع كردند و براي تجزيه ايران و محو آن از بخشهاي جغرافيايي جهان شروع به كار كردند و ما براي دفاع از موجوديت و هويت و منافع، امنيت خودمان عليه اين طرح حركت كرديم و طبيعتاً اين درگيري تا به امروز ادامه پيدا كرده است و آمريكاييها مطلقاً دست از هدف خودشان براي بازگشت مجدد به ايران برنخواهند داشت.
فارس: اين صحبتي كه راجعبه خوشبيني نسبت به آمريكا بيان كرديد، بيشتر تفكر بازرگانيها بود، يعني همان نهضت آزادي، چون امام(ره) از آن حركت به عنوان انقلاب دوم ياد كردند.
منصوري: امام(ره) به همين دليل اسم دولت موقت را آوردند و ايشان از ماههاي سوم و چهارم انقلاب بود كه عليه آمريكا صحبت ميكردند و از آنها ناراحت بودند.
فارس: امام(ره) براي اينكه فرصتي باشد تا به مردم اثبات كند كه آمريكا قابل اعتماد نيست و اينكه شبههاي ايجاد نشود اين كار را كردند؟
منصوري: امام(ره) به هر حال طبق روال عادي رفتار ميكردند و آمريكاييها با رفتارشان بهگونهاي نشان دادند كه ميخواهند رو در روي انقلاب بايستند و امام(ره) هم محكم ايستادند.
فارس: ريشه درگيري ايران و آمريكا را مربوط به تسخير سفارت آمريكا ميدانيد يا چيز ديگري است؟
منصوري: خير، از زمان پيروزي انقلاب جنگ با ما را شروع كردند و نهايتاً بعد از تسخير سفارت تشديد كردند و آن را گسترش دادند و از همان زمان تحريمها و جنگهاي تبليغاتي را عليه ما به راه انداختند و حتي قبل از پيروزي انقلاب هم آنها عليه ايران شروع به كار كردند.
فارس: اگر سفارت آمريكا تسخير نميشد، شما چه فضايي را با آن دوران مرتبط ميدانيد؟
منصوري: شاه در 27 مرداد 1357 در كاخ تابستاني خود در نوشهر در مصاحبهاي گفت اگر من بروم، ايران به ايرانستان تبديل ميشود. اين جمله يعني آمريكا و انگليس نميگذارند ايران باقي بماند و اين برنامه از 23 بهمن 57 استارتش زده شد و قرار شد ايران را به 8 كشور تجزيه كنند، اما انقلاب نگذاشت و بنابراين اين تصور كه فكر كنيم آمريكاييها با انقلاب اسلامي كنار ميآمدند و ميخواستند كنار بيايند، قابل قبول نيست و در اينجا يك جمله بايد بگويم كه زماني كه دو روز بعد از پيروزي انقلاب وزير امور خارجه اسرائيل گفت زلزلهاي در ايران شكل گرفته كه خاورميانه را خواهد لرزاند و به دنبال آن دنيا هم خواهد لرزيد. اين يعني همه دنيا بيايند دست به دست هم دهند و نگذارند اين سيل حركت كند و اين نظام پا بگيرد.
فارس: بعضي از افراد هستند كه در تسخير سفارت آمريكا حضور داشتند، اما اينروزها ميگويند بايد عذرخواهي كنيم و ما اشتباه كرديم كه اگر چنين كاري نميكرديم امروز با آمريكا هيچ مشكلي نداشتيم. نظرتان در اين مورد چيست؟
منصوري: بحث اينكه افرادي پشيمان شدند و برگشتند اين مسئلهاي است كه در طول تاريخ تكرار شده است.
فارس: چه ميشود كه اين ريزشها و استحالهها صورت ميگيرد كه كساني كه در اوايل انقلاب حضور داشتند و حتي زندان رفتند، ولي درنهايت در اين روزها مسير ديگري را انتخاب كردند؟
منصوري: در طول تاريخ اين موضوع وجود داشته و جاي تعجب ندارد، مثلاً زماني كه ما در زندان كرمانشاه زنداني بوديم، يك آقايي هم در آنجا زنداني بود كه انواع و اقسام جرمها را مرتكب شده بود و تمام بدنش خالكوبي بود، اما هنگامي كه انقلاب شده بود اين فرد توبه كرد و با اصرار و التماس براي پاسداري در سپاه پذيرفته شد و بعد از آن به جبهه رفت و گفت كه من از خدا خواستهام اين بدن را بسوزاند تا من اينگونه از دنيا نروم و در روز عاشورا در حالي كه در نفربر بود، سوخت و شهيد شد.
فارس: از اين افراد در طول تاريخ بعد از انقلاب هم بوده است،مثلا آقاي لاهوتي، دختران هاشمي از افشاي كدام واقعه تاريخي واهمه دارند؟
منصوري: دو نفر از همسران آنها پسرهاي لاهوتياند. حال شما قضيه را تا آخر ميدانيد كه لاهوتي كه بود، ببينيد يك انسان از كجا به كجا ميرسد از منفي بي نهايت ميتواند به مثبت بي نهايت دست يابد و تغيير كند. لذا من تعجب نميكنم چون در اين دنيا از اين مدل افراد زياد ديدم.
* زبير همراه امام علي بود اما در مقابل اميرالمومنين (ع) ايستاد
فارس: در مورد خود آقاي هاشمي چطور؟
منصوري: زبير يكي از اصحاب پيغمبر بود و در يكي از جنگها دستش قطع ميشود و به او ميگويند سيف الاسلام؛ اما شما ميبينيد كه در مقابل اميرالمومنين (ع) ايستاد و جنگ جمل را راه انداخت. من اين نكته را به شما يادآور بشوم كه شبي عايشه از خواب بلند ميشود و ميبيند كه پيغمبر در اتاق نيست ميگويد پيغمبر امشب سهم من بوده است بنابراين در كدام يك از اتاق همسرانش خوابيده است. بنابراين به جستجوي پيغمبر ميپردازد و ميبيند كه پيامبر اسلام كنار حياط بر روي خاك افتاده است و گريه ميكند كه خداوندا من را لحظهاي به حال خود وا مگذار. عايشه ميگويد محمد(ص) پيغمبر خدا است و اين گونه گريه ميكند بنابراين واي به حال ما. بنابراين من تعجب نميكنم چون همه در معرض اين قضيه قرار داريم.
فارس: در مورد نفوذ اشاره داشتيد كه تجزيهطلبي قوميتي توسط آمريكا اوايل انقلاب دنبال ميشد، بنابراين نفوذ در اشكال مختلف در دستور آمريكاييها قرار دارد. لطفا توضيح بفرماييد كه اين پروژه از ابتداي انقلاب تاكنون در چه طرحهاي مختلفي توسط آمريكا دنبال شده است؟
منصوري: يك اصل در حكومت اين است كه براي بقاي حاكميت قطعاً و جز ما بايد دشمن را ضعيف و يا مهار كرد كه مقدمه اين مسئله نخست شناخت كامل دشمن و دوم اينكه دقيقا دشمن را زير نظر بگيريم. دشمن شناسي ميتواند بيشتر جنبه نظري داشته باشد اما زير نظر داشتن دشمن و دانستن برنامههاي دقيق آن ميتوان حضور ما در مراكز تصميم گيري تسهيل كند. بنابراين بحث نفوذ به تعبير ديگر جاسوسي و كسب اطلاع از درون حاكميت اصلي است كه دولتها هميشه پيگيري كردهاند.
در زمان ما اين مسئله ابعاد گسترده تري دارد و اشكال متفاوت دارد بنابراين از اهميت بالايي برخوردار است. يكي از برنامههاي آمريكاييها براي ضربه زدن به ما نفوذ است و در اين قضيه خيلي جدي هستند و در حال سرمايه گذاري بالايي نيز هستند. نفوذ مراكز تصميم گيري ايران سبب ميشود كه آمريكاييها هم از تصميمات جمهوري اسلامي ايران آگاه شوند و هم وابسته به تصميم گيريها برنامهريزي ميكنند.
فارس: يكي از مباحثي كه در همين ارتباط مطرح است موضوع دو تابعيتيهاي برخي از مديران است. وزير اطلاعات نيز در همين رابطه گفتند دولت در قبال اين موضوع حساسيت دارند اما اين درحالي است كه برخي از مسئولان دولتي دو تابعيتي هستند كه مصداق آن هم آقاي خاوري بود كه از كشور خارج شد. به نظر شما چه خطراتي در قبل اين موضوع وجود دارد؟
منصوري: زرتشت يك كلمه دارد و ميگويد خدايا اين سرزمين را از دو بلا حفظ كن يكي خشكسالي و دوم دروغ. و ما تا به امروز مبتلا به اين دو بلا هستيم امروز دروغ يكي از جديترين تهديدات براي نظام جمهوري اسلامي ايران است و متاسفانه دستگاه قضايي ما اصلا به اين مسائل توجه نميكند بنابراين به اعتقاد بنده يكي از جرمهاي مسئولان ما دروغگويي است. امروز ما تنها با بحث دو تابعيتي مسئولان سروكار نداريم بلكه خيلي از مباحث ديگر نيز وجود دارد كه همچنان در كشور مانده و حل نشده است. ما امروز با مباحثي چون مباحث مالي ،قانون شكني، انتصابات مسئلهدار ، فرار سرمايه و قاچاق را در كشور شاهد هستيم. سالانه صدها كشتي و هزاران كانون قاچاق وارد اين كشور ميشود. من از شما سوال ميپرسم كه چطور شما عبور يك داعشي را از مرز كشور خبر دار ميشويد و بازداشت ميكنيد اما چرا عبور 10 هزار تريلي قاچاق از مرز كشور را نميفهميد؟ چه كسي بايد پاسخ بدهد. بنابراين اين همان دروغ است. ما چيزي به عنوان قاچاق در كشور نداريم قاچاق يعني اينكه يكي دستگاههاي مسئول را در كشور دور بزند و جنسش را وارد مملكت كند. مگر مي توان هزار تريلي جنس قاچاق را وارد كشور كرد و دستگاههاي مسئول نفهمند. من به شما عرض مي كنم كه قاچاق در ايران دروغ است. عدم پاسخگويي مسئولان نيز يكي از مسائلي است كه فقط در كشور ما وجود دارد و ما در ديگر كشورها چنين چيزي را نميبينيم. ما شاهد اين هستيم كه روساي قواي ما به هيچ عنوان حاضر نيستند به سوالات ما پاسخ بگويند. شما همين سوال ها را از رئيس مجلس بپرسيد ميبينيد كه هيچ كدام پاسخگو نخواهد بود به اين دليل كه نمي توانند پاسخ بدهند.
*دو تابعيتيها معبر نفوذ آمريكا هستند
فارس: اگر بخواهيم جمعبندي داشته باشيم آيا ميتوانيم دو تابعيتيها را يك معبري براي نفوذ آمريكا در شرايط استعمار نو بدانيم؟
منصوري: دو تابعيتيها قطعا مستقيم و غير مستقيم در راستاي منافع دشمن كار ميكنند يكي از مقامات CIA مي گويد ما در آمريكاي لاتين كاري كرديم كه تا 50 سال ديگر خيالمان از اين منطقه راحت است. يكي از كارهاي آنها اين بود كه تمام مديرهايي كه به درد مردم ميخوردند از صحنه مديريت حذف كردند. دوم هر طرح و برنامهاي كه به نفع مردم بود را با شانتاژ پس گرفتند و هر طرح و برنامهاي كه به زيان مردم بود به تصويب رساندند و ما شاهديم اين كار اكنون در ايران در حال رخ دادن است. اصلا لازم به دو تابعيتي و جاسوسي نيست. به اعتقاد بنده اين دو اقدام براي زمين زدن ما كافي است.
فارس: در مورد اعتماد به آمريكا و هزينهاي را كه سر برجام داديم اگر جمعبندي و توضيحاتي داريد بفرماييد.
منصوري: بزرگترين موفقيت آمريكاييها در يك قرن گذشته اين بوده كه با شعار آزادي و توسعه و استعمارزدايي توانسته به خوبي اعتماد ديگران را جلب كند و جايگزين دولتهاي استعماري شود و بعد كارهاي به مراتب بدتر از انها را انجام دهد نظير آنچه كه در دهه 20 در ايران روشنفكران و ملي گرايان ما به آمريكا اعتماد كردند و بعد از كودتاي 28 مرداد ضربهاش را چشيدند و تا الان نيز ادامه دارد. نظير اين اتفاق در قالب كشورهاي دنيا وجود داشته است اخير آقاي مشرف رئيس جمهور اسبق پاكستان گفت كه بعد از 11 سپتامبر فريب آمريكاييها را خوردم و پاكستان را در اختيار آنان قرار دادم.
خبر تصادفي:
چندي پيش apple از پرچمدار جديد خود در سال 2016 رونمايي كرد. آيفون 7 محصول جديد كمپاني اپل مي باشد كه يكي از قدرتمندترين گوشيهاي بازار مي باشد. در اين گوشي نسبت به نسخه قبلي تغييراتي جزيي شاهد هستيم. اين گوشي هنوز وارد بازار نشده محبوبيت بسياري بدست آورده است. البته عرضه آن در بازارهاي خارجي رسما آغاز شده است اما در بازار ايران شروع رسمي نداشته و به همين دليل قيمت آن بسيار نجومي و بالاست. در حال حاضر قيمت هر آيفن 7 در ايران چيزي حدود 7 ميليون تومان است. پرچمدار جديد اپل زماني رونمايي شد كه يكي از جدي ترين رقيبانش در بازار تلفن همراه در آخرين پرچمدار خود شاهد مشكلات جدي بوده است و اين گوشي ها هنگام شارژ دچار حريق مي شوند
- پنجشنبه ۱۳ آبان ۹۵ | ۰۷:۴۵
- ۴ بازديد
- ۰ نظر